Trong bối cảnh thị trường ngày càng cạnh tranh, chiến lược STP (Segmentation - Targeting - Positioning) trở thành khung nền tảng không thể thiếu cho mọi marketer, đặc biệt với doanh nghiệp vừa và nhỏ, các media planner tại Việt Nam. Việc áp dụng đúng chiến lược Segmentation, Targeting trong marketing cho phép doanh nghiệp xác định rõ khách hàng mục tiêu, tiết kiệm chi phí, tạo thông điệp sắc nét và xây dựng định vị bền vững trên thị trường. Bài viết này giúp marketer hiểu đúng quy trình, vận dụng linh hoạt STP vào mọi giai đoạn phát triển sản phẩm, chiến dịch quảng cáo số và tối ưu hiệu quả thương hiệu.
STP là gì?
STP là viết tắt của Segmentation (phân khúc thị trường), Targeting (lựa chọn phân khúc mục tiêu), Positioning (định vị thương hiệu/sản phẩm). Quy trình này bắt đầu bằng việc nghiên cứu, phân tích và chia nhỏ thị trường thành các nhóm khách hàng khác biệt dựa trên nhu cầu, hành vi, nhân khẩu học hoặc điểm chạm số. Sau đó, marketer lựa chọn phân khúc tiềm năng nhất phù hợp với năng lực doanh nghiệp. Cuối cùng, doanh nghiệp xác định giá trị cốt lõi để tạo nên vị trí rõ ràng, nổi bật trong tâm trí khách hàng so với đối thủ.
Việc triển khai STP không chỉ dựa vào cảm tính mà cần gắn liền với các nghiên cứu thị trường, bản đồ nhận thức thương hiệu (perceptual map) và phân tích cạnh tranh, từ đó giúp nâng cao hiệu quả quảng cáo và chiến lược marketing tổng thể.
Nguồn: vlink.asia
Lý do cần triển khai STP trong marketing số 2025
Không còn đơn thuần là lựa chọn nhóm khách hàng tuổi, giới tính, chiến lược STP hiện đại tận dụng dữ liệu lớn, AI và các công cụ số để cá nhân hóa nội dung, tối ưu chi phí truyền thông. Theo Smart Insights, với việc triển khai STP, doanh nghiệp có thể:
- Tăng tỷ lệ chuyển đổi do tiếp cận đúng đối tượng
- Giảm lãng phí ngân sách quảng cáo nhờ nhắm trúng nhu cầu thực tế
- Cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng, nâng cao gắn kết và lòng trung thành
- Dự báo, giảm rủi ro khi phát triển sản phẩm hoặc mở rộng thị trường
(Tham khảo thêm về phân tích dữ liệu, AI và tối ưu hóa chiến dịch quảng cáo tại: https://smartads.tech/blog/detail/machine-learning-nang-tam-quang-cao-ca-nhan-hoa-voi-du-lieu-tu-dong-Fi4tFVtcdVNc.html)
Đây là lý do các tổ chức cần cập nhật STP như một “kim chỉ nam” xuyên suốt mọi hoạt động marketing trong thời đại số.
Bước 1: Nghiên cứu và phân khúc thị trường (Segmentation)
Để Segmentation hiệu quả, marketer cần kết hợp phân tích thị trường, khám phá hành vi khách hàng bằng dữ liệu thực tế. Trên nền tảng quảng cáo số như SmartAds, bạn có thể tận dụng các chỉ số, insight để chia nhỏ người dùng thành các nhóm chuyên biệt, từ đó tinh chỉnh thông điệp quảng cáo và gia tăng tỷ lệ chuyển đổi.
(Tìm hiểu thêm về phân tích cụm (clustering) để nhóm khách hàng tiềm năng trong digital marketing: https://smartads.tech/blog/detail/phan-tich-cum-40-clustering-41-giai-ma-hanh-vi-khach-hang-trong-quang-cao-digital-Fi4tFVtddVNc.html)
Các tiêu chí phân khúc thị trường
Checklist cho quá trình phân khúc bao gồm:
- Nhân khẩu học (tuổi, giới tính, thu nhập, nghề nghiệp)
- Tâm lý học (lối sống, sở thích, giá trị cá nhân)
- Hành vi (tần suất mua hàng, phản hồi với quảng cáo, điểm tiếp xúc số như Meta Ads, Google Ads)
- Địa lý (khu vực sống, thành phố, vùng miền)
- Các touch-point kỹ thuật số
Marketer cần sử dụng công nghệ, dữ liệu số và AI để nhận diện hành vi thực, ví dụ: phân tích heatmap trên website, tracking chuyển đổi, AI phân nhóm Lookalike trên SmartAds giúp dự đoán phân khúc giàu tiềm năng.
Nguồn: onlinemarketing.edu.vn
Công cụ hỗ trợ phân khúc cho marketer/quản lý chiến dịch
Sử dụng giải pháp brandformance như SmartAds giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, và liên tục cập nhật dữ liệu hành vi thị trường. Khác biệt so với các phương pháp truyền thống, nền tảng số cho phép đo lường sâu từng phân khúc qua KPI thiết yếu như CPA (Cost per Action), CPC (Cost per Click), ROI (Return on Investment). Marketer có thể áp dụng native ads để thử nghiệm segment nhỏ, sử dụng bản đồ nhận diện thương hiệu để đánh giá độ lan tỏa, nhận biết thực tế.
(Nâng cao hiệu quả bằng cách tối ưu vị trí đặt quảng cáo đúng nhóm khách hàng: https://smartads.tech/blog/detail/ad-placement-nghe-thuat-dat-quang-cao-dung-vi-tri-thu-hut-dung-khach-hang-Fi4tFVJbdVNc.html)
Nguồn: qc.coccoc.com
Bước 2: Lựa chọn phân khúc mục tiêu (Targeting)
Chọn đúng phân khúc đồng nghĩa với tối ưu hóa nguồn lực, tránh dàn trải chi phí và định hướng sản phẩm phù hợp với nhu cầu thị trường. Hãy cân nhắc:
(Tham khảo thêm về xác định đúng đối tượng mục tiêu và tâm lý khách hàng trong marketing: https://smartads.tech/blog/detail/right-audience-tam-ly-khach-hang-trong-chien-luoc-marketing-Fi4tFVRSdVNc.html)
- Quy mô phân khúc & tỷ lệ tăng trưởng
- Khả năng sinh lời/ngân sách đáp ứng
- Phù hợp với nguồn lực nội tại
- Đánh giá SWOT giữa đối thủ và năng lực doanh nghiệp
Ví dụ, với một SME về lĩnh vực quảng cáo, bạn có thể chọn nhóm khách hàng là các chủ shop bán lẻ tại hai thành phố lớn để thử nghiệm trước, sau đó mở rộng quy mô nếu phản hồi tích cực.
Quy trình chọn phân khúc mục tiêu hiệu quả
Checklist Targeting dành cho marketer:
- Đánh giá chi tiết từng phân khúc qua số liệu thực tế
- Test ngân sách nhỏ (A/B test trên SmartAds) để đo lường hiệu quả
(Tìm hiểu các loại sai số và thiên lệch có thể ảnh hưởng đến kết quả A/B Testing: https://smartads.tech/blog/detail/cac-loai-sai-so-pho-bien-trong-a-b-testing-cac-thien-lech-khien-ket-qua-thieu-chinh-xac-Fi4tFVdbdVM=.html) - Xác định điểm mạnh, hạn chế mỗi phân khúc
- Ưu tiên phân khúc dễ kiểm chứng độ hiệu quả
Việc sử dụng công cụ digital hiện đại giúp nhà quảng cáo giảm thiểu rủi ro, đo lường chính xác hiệu suất trước khi mở rộng chiến dịch quy mô lớn.
(Đọc thêm về tận dụng Machine Learning để tối ưu hóa việc xác định và phục vụ khách hàng mục tiêu trong quảng cáo: https://smartads.tech/blog/detail/machine-learning-nang-tam-quang-cao-ca-nhan-hoa-voi-du-lieu-tu-dong-Fi4tFVtcdVNc.html)
Nguồn: pace.edu.vn
Trích dẫn chuyên gia về Targeting năm 2025
Các chuyên gia nhận định: “Khách hàng mục tiêu là những người vừa có nhu cầu thực vừa sẵn sàng chi trả cho sản phẩm/dịch vụ”. Xu hướng cá nhân hóa, sử dụng AI để dự đoán, tối ưu target và tích hợp quảng cáo native, tự động điều chỉnh nội dung theo từng phân khúc sẽ tiếp tục thống trị marketing 2025.
Nguồn: amis.misa.vn
Bước 3: Xây dựng chiến lược định vị thương hiệu (Positioning)
Định vị giúp sản phẩm tạo vị thế riêng biệt, khác biệt hóa hình ảnh so với đối thủ trên bản đồ nhận thức khách hàng. Việc xây dựng Positioning strategy cần dựa trên sự thật thương hiệu, hiểu biết sâu về mong muốn người dùng và liên tục củng cố qua trải nghiệm thực tế.
(Tìm hiểu về xây dựng bản đồ nhận diện thương hiệu, đo lường độ phủ sóng và so sánh với đối thủ tại: https://smartads.tech/blog/detail/phan-tich-cum-40-clustering-41-giai-ma-hanh-vi-khach-hang-trong-quang-cao-digital-Fi4tFVtddVNc.html)
Quy trình định vị thương hiệu hiệu quả
Checklist định vị cho marketer:
- Xác định điểm mạnh độc đáo của sản phẩm/dịch vụ
- Xây dựng thông điệp ngắn gọn, dễ nhớ
- Lập bản đồ nhận diện thương hiệu để so sánh với đối thủ cạnh tranh
- Thực nghiệm thông điệp qua native ads trên SmartAds để đo phản ứng thực tế khách hàng
(Tham khảo về nghệ thuật đặt quảng cáo đúng vị trí để tăng hiệu quả định vị: https://smartads.tech/blog/detail/ad-placement-nghe-thuat-dat-quang-cao-dung-vi-tri-thu-hut-dung-khach-hang-Fi4tFVJbdVNc.html)
Marketer nên thường xuyên đo lường tăng trưởng nhận diện để nhanh chóng hiệu chỉnh positioning khi có biến động hoặc phản hồi từ thị trường.
Nguồn: brandsvietnam.com
Case study định vị thành công (Việt Nam & quốc tế)
Highlands Coffee kiên định với định vị “chất lượng, trải nghiệm hiện đại và phù hợp người Việt”, nhờ đó tạo thói quen tiêu dùng mới cho khách hàng nội địa. Starbucks khi vào Việt Nam lại chọn bản địa hóa sản phẩm, không cố gắng đồng nhất toàn cầu mà thay đổi linh hoạt menu, dịch vụ, phong cách phục vụ phù hợp thị trường.
Nguồn: bumblebeeagency.vn
Bước 4: Tích hợp STP trong các giai đoạn phát triển sản phẩm
Để STP tạo hiệu quả bền vững, hãy áp dụng chúng xuyên suốt:
(Tham khảo chi tiết hơn về việc phối hợp các giai đoạn STP với hành trình phát triển sản phẩm và chiến dịch tiếp thị tại: https://smartads.tech/blog/detail/phan-tich-cum-40-clustering-41-giai-ma-hanh-vi-khach-hang-trong-quang-cao-digital-Fi4tFVtddVNc.html)
- Giai đoạn tìm ý tưởng: Segmentation đánh giá cơ hội thị trường
- Giai đoạn thử nghiệm: Targeting thử nghiệm sản phẩm với nhóm khách hàng pilot
- Giai đoạn phát triển/mở rộng: Positioning hoàn thiện hình ảnh, theo sát phản hồi thực tế
- Giai đoạn thương mại hóa: Vận hành, marketing mix đồng bộ, tối ưu hóa STP liên tục
Checklist thực tế:
- Luôn kiểm tra lại phân khúc thị trường trước mỗi lần mở rộng
- Đánh giá hiệu quả các phân khúc bằng dữ liệu thực nghiệm
- Định vị sản phẩm rõ ràng xuyên suốt mọi hoạt động truyền thông
Nguồn: gosell.vn
Bước 5: Đánh giá, tối ưu hóa và lưu ý khi triển khai chiến lược STP
Checklist kiểm tra thực thi STP
- Đã nghiên cứu sâu hành vi khách hàng bằng dữ liệu thực?
(Tham khảo chi tiết việc tận dụng các chỉ số digital marketing để đánh giá hiệu quả quảng cáo: https://smartads.tech/blog/detail/12-chi-so-quan-trong-trong-video-ads-Fi4tFVtadVNc.html) - Đã chạy kiểm thử A/B trên từng segment quảng cáo?
- Đã cập nhật insight từ nền tảng số như SmartAds?
- Đã điều chỉnh định vị thương hiệu dựa trên phản hồi mới nhất?
Lưu ý các thất bại điển hình tại Việt Nam & cách phòng ngừa
- Nghiên cứu thị trường sơ sài, quá tin vào cảm tính
- Phân khúc quá rộng/chung chung, dàn trải chi phí
- Định vị sản phẩm copy, thiếu cá tính riêng
- Thiếu thử nghiệm nhỏ lẻ trước khi triển khai lớn
- Phản ứng chậm khi có biến động thị trường
Các chuyên gia nhấn mạnh: “STP là điều kiện tiên quyết để phát triển bền vững trong kỷ nguyên cạnh tranh hiện đại. Thương hiệu thất bại thường là vì xem nhẹ phân khúc và định vị.”
Tài liệu tham khảo, trích dẫn & case study
- https://www.vlink.asia/chien-luoc-stp-la-gi/
- https://www.smartinsights.com/digital-marketing-strategy/customer-segmentation-targeting/segmentation-targeting-and-positioning/
- https://onlinemarketing.edu.vn/chien-luoc-stp/
- https://qc.coccoc.com/vn/blog/mo-hinh-phan-doan-thi-truong-stp-la-gi-vai-tro-cua-stp-trong-chien-luoc-marketing
- https://www.pace.edu.vn/tin-kho-tri-thuc/ke-hoach-marketing
- https://amis.misa.vn/79916/xu-huong-marketing/
- https://www.brandsvietnam.com/box/chien-luoc-dinh-vi/2025-05/
- https://bumblebeeagency.vn/case-study/chien-luoc-cua-starbucks-viet-nam/
- https://www.gosell.vn/blog/stp-la-gi-cac-yeu-to-can-co-trong-mo-hinh-stp-marketing/
- https://digizone.vn/chien-luoc-stp-la-gi-6-buoc-xay-dung-chien-luoc-stp-hieu-qua/
- https://www.brandcamp.asia/blog/237-chien-luoc-segmentation-targeting-positioning-stp-va-4-giai-doan-phat-trien-cua-san-pham
